Učenje stranog jezika neizostavno prate i elementi kulture zemlje
čiji se jezik izučava, koji ponekad direktno utiču na formiranje
učenikovog stava i suda o njenim stanovnicima. Iako se pokazalo da
stereotipi nemaju presudnu ulogu u donošenju zaključaka o narodu
čiji se jezik uči kod dece na ranom uzrastu i da se sa njima
počinje u adolescenciji (Popović, 2004: 74), neki autori smatraju
da je potrebno od samog početka uvoditi elemente strane kulture.
Prema važećim Pravilnicima o nastavnom planu i programu za strani
jezik u Srbiji, predviđeno je uvođenje elemenata kulture od prvog
razreda čiji je cilj da olakšaju “razumevanje drugih i različitih
kultura i tradicija” (Službeni glasnik 2006/1).
U paleti udžbenika koji se nude na našem tržištu
za engleski jezik u prvom razredu (Easy 1,
Happy House 1, English Adventure, Kids'Box) jedino
Zavodov udžbenik Easy 1
obrađuje neke elemente kulture koji za sobom povlače formiranje
slike i usvajanje stereotipa o Britancima. Tako se tokom školske
godine učenici upoznaju sa:
- školskim uniformama u Britaniji
- britanskim simbolima: autobus na sprat, telefonska govornica, zastava
- imenovanjem nastavnice - Miss
- imenovanjem nastavnika - Sir
- tradicionalnim igrama, pesmicama i recitacijama - London bridge, Old MacDonald, Little Jack Horner, Polly put the kettle on
- ljubavi prema životinjama koju gaje Britanci
- navikom ispijanja čaja u pet (mada da pitate nekog Britanca da li pije čaj u pet, teško da biste dobili potvrdan odgovor)
- tradicionalnom hranom - riba i pomfrit
- britanskim imenima – Jill, Chris, Maggie, Danny i Jane.
Ovo je početak upoznavanja sa Britanskom kulturom i za sada ne
sadrži opasne elemente koji bi stvorili negativnu sliku o
Britancima. Međutim, neki kritičari uvođenja interkulturalne
metode smatraju da forsiranje stereotipa dovodi do formiranja
ustaljenih, monolitnih, statičkih entiteta, umesto dinamičnih i
promenjivih (Guest, 2002: 154). Da ne bi došlo do suprotnog efekta,
da elementi K2 ne dovedu do odbojnosti prema stranom jeziku, treba
pažljivo pristupiti obradi štiva u vezi sa K2. Jedan od modela koji
donekle rešava problem nacionalnih stereotipa u nastavi je model
koji je predložila Radica Popović, a u kom se predlažu tri koraka:
podizanje svesti o K2, pomoći učeniku da izrazi svoj stav o tome i
da se kritički osvne. Nedostatak ovog modela je što se teško može
primeniti u radu sa učenicima nižih razreda jer oni još uvek
nemaju formirani stav o Britancima i nemaju sposobnost kritičkog
mišljenja. Međutim, u radu sa tom decom bi ipak trebalo početi od
ovoga i početi sa elementima britanske kulture, ne preterano, tako
što bi kroz razgovor i predstavljanje nekih stereotipnih situacija
učenici stekli nekakvu sliku o K2. Zato Zavodovi udžbenici
prednjače u odnosu na druge izdavače (doduše, jedino po pitanju
elemenata kulture i to moram da naglasim još jednom – jedino po
pitanju kulture), jer su se osvrnuli i na ovaj aspekt učenja stranog
jezika.
Dakle, izdavači, obratite pažnju na kulturu u vašim udžbenicima
:)!
Literatura
Guest, M. (2002). “A
critical 'checkbook' for culture teaching and learning”.
ELT Journal 56/2. 154-161.
Preuzeto
15.07.2010. sa
biblioteca.uqroo.mx/hemeroteca/elt_journal/2002/abril/560154.pdf
Nenezić, Z. (2003). Easy
1, engleski jezik za prvi razred osnovne škole.
Zavod za udžbenike i nastavna sredstva: Beograd.
Popović, R. (2004). National
Stereotypes in teaching English as a Foreign Language (neobjavljena
magistarska teza). The School for
International Training: Vermont. Preuzeto 15.07.2010. sa
digitalcollections.sit.edu
Pravilnik o dopuni Pravilnika o
nastavnom planu i programu za prvi i drugi razred osnovnog
obrazovanja i vaspitanja.
(2006). Službeni glasnik: Beograd.
Нема коментара:
Постави коментар